Wat zijn nou de precieze regels van dit spel?

Die zijn er niet!

Welke regels je gaat hanteren is afhankelijk van een groot aantal factoren. Ik noem er een paar: tijd van de dag, grootte van het terrein, het weer, de tijdsduur, vegetatie, grootte van de groep, leeftijd, hoe lang het spel mag duren, ...

Maar vooral, wat je groep van spelers aankan: een groep Scouts hebben over het algemeen al veel spel samen gespeeld en hebben een hoog normbesef. Met een minimale hoeveelheid afspraken zal het spel goed en sportief verlopen.
Maar met een spontaan samengeraapte groep jongeren uit het buurthuis van een prachtwijk moet je heel erg duidelijk zijn in wat mag en niet mag.

Als spelleider moet je proberen in te schatten wat je groep aankan en hoe de omstandigheden zijn. Improviseer, het is altijd anders. Maar besef wel dat regels alleen goed nageleefd worden als de spelers er zelf achter staan. Zomaar zeggen wat mag en wat verboden is werkt niet echt. Als jouw regels niet geaccepteerd worden zul je zien dat er vals gespeeld gaat worden.

Vind je dit moeilijk, of weet je echt niet in te schatten wat je moet doen, dan biedt de volgende formule uitkomst:

Laat de spelers zelf de spelregels vaststellen

Voor een groot bosspel zoals Levend Stratego tijdens een meerdaags kamp kan je een proefspel organiseren.

Spreek met de spelers een minimaal aantal regels af die volgens jou goed zullen uitwerken. Laat ze dan kort het spel spelen. Bijvoorbeeld slechts 20 minuten (winnaar wordt die de meeste punten binnenhaalt).

Meteen nadat je het spel stopgezet hebt ga je met de spelers bespreken wat goed ging tijdens het spel en wat niet. Neem daar ruim de tijd voor. Laat ze rustig in een kring zitten. Neem alle knelpunten door en laat aan de spelers over een oplossing voor deze te vinden. Leg ze vast en laat de groep in consensus beslissen dat dit de nieuwe regels worden.

Je zult merken dat als dan het echte spel een dag of wat later gespeeld gaat worden, het spel prettig, probleemloos en vooral sportief verloopt.

Deze aanpak zorgt niet alleen voor een goed lopend spel, het is ook een zeer kostbaar leermoment waar de deelnemers leren problemen te benoemen en hieruit samen afspraken te maken om prettig met elkaar om te gaan!

Als dat niet werkt

Blijf je toch het vermoeden houden dat sommigen zich niet aan afspraken houden en voortdurend oneerlijk spelen?

Stel dan voor een spel te spelen waarbij vals spelen gewoon mag. Geen enkele regel geldt. Hou je spelers wel goed in de gaten, want in het begin vindt iedereen het geweldig; maar kort na het begin van het spel komen de irritaties en daarop de ruzies. Breek het spel dan meteen af en probeer er gezamenlijk achter te komen waarom het toch zo verkeerd ging.

Als iedereen dan doordrongen is van de noodzaak je aan bepaalde afspraken te houden, zul de merken dat het tweede spel -met regels- een stuk beter verloopt.

Veiligheid

Heel belangrijk aspect! Controleer het terrein vooraf op gevaarlijke plekken: zachte grond of kuilen, stenen, braamstruiken. Zorg voor een EHBO setje en een mobiel. De spelers moeten de leiding snel weten te vinden. Let op goede kleding van de spelers en laat ze niet spelen met gevaarlijke voorwerpen of sieraden.

Veel gestelde vragen

Voor de volgende spelsituaties zou je een afspraak willen maken:

Grenzen van het terrein of waar mag je niet komen, wanneer begint het spel, hoe weet je dat het spel beëindigd is, wanneer ben je getikt, wie moet het eerst zijn kaartje laten zien, wat doe je met het afgepakte kaartje, wat als de kaartjes gelijk zijn, mag je kaartjes omwisselen, waar en hoe mag je smokkelwaar verstoppen, waar mag je fouilleren en hoe lang, mag je je verstoppen, hoe dicht mag je bij de andere post komen, waar en hoe mag je de vlag verstoppen of wanneer moet de hoogste kaart in het spel, hoe wordt de winnaar bepaald...